Rekabet, genellikle aynı sektörde faaliyet gösteren ve benzer ürün ya da hizmetleri benzer kitlelere sunan şirketler arasında anlaşılır. Ancak, bir şirketin kârlılığını ve rekabet gücünü etkileyen faktörler yalnızca bu tür firmalarla sınırlı değildir. Aynı zamanda tedarikçiler, satış kanalları, müşteriler, ikame ürünler, sektöre farklı açılardan giren yeni oyuncular ve kamu düzenleyici otoriteleri de büyük bir rol oynamaktadır.

Örneğin, otomotiv yan sanayi kârlılığını sadece rakipleri değil, aynı zamanda işbirliği yaptığı ana sanayi firmaları belirler. Kişisel bilgisayar üreticileri için en önemli etkileyiciler Microsoft ve Intel gibi teknoloji devleridir. Tüketim malları satan şirketlerin kârlılığını etkileyen en büyük faktör ise doğrudan rakipleri değil, Migros ve Carrefour gibi dağıtım kanallarıdır. Son yıllarda şehirler arası otobüs hizmetlerinde THY, rakip otobüs firmalarından çok daha büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Kamu politikalarının etkileri, enerji ve telekomünikasyon gibi sektörlerde kârlılık üzerinde belirleyici olmaktadır. Bu nedenle, rekabet analizleri sadece sektördeki rakiplerle değil, tüm değer zincirini etkileyen aktörlerle kapsamlı bir şekilde yapılmalıdır. Şirket stratejileri, bu oyuncuları ve olası gelişmelerini takip ederek belirlenmelidir.

Günümüzde, teknolojik yenilikler ve küreselleşmenin hızlanması, rekabet analizlerini daha geniş bir çerçeveye oturtmayı gerektiriyor. Şirketler sadece doğrudan rakiplerini ve değer zincirine bağlı oyuncuları değil, farklı sektörlerdeki trendleri de yakından incelemek zorunda kalıyorlar. Bazen bu kulvar dışı rekabet, bir sektörü derinden etkileyen ana faktör haline gelebiliyor.

Kulvar dışı rekabetin önemli bir boyutu ise zihin payıdır. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketler, tüketicilerin zihinlerinde yer edinme konusunda birbirleriyle rekabet ediyorlar. Bilgi ve iletişim sistemlerindeki önemli ilerlemeler, dünya genelinde şirketlerin farklı ürün ve hizmetleri her pazardaki müşterilere sunmasını sağlıyor. Yeni ürün geliştirme hızları arttıkça ve müşterilerin seçim fırsatları çoğaldıkça, zihinlerde yer edinmek giderek daha kritik hale geliyor. Bu nedenle, zihinlerdeki pazar payı en öncelikli hedef oluyor ve tüm şirketler bu alanda birbirleriyle rekabet ediyor. Örneğin, kârlılığı yüksek mobil telefon şirketleri, numara taşınabilirliği sayesinde daha fazla reklam harcaması yaparak, diğer sektörlerin reklam etkinliğini geride bırakabiliyor.

Kulvar dışı rekabetin bir diğer önemli yönü, dağıtım kanallarında öncelikli konum elde etmektir. Toplu tüketim mağazalarında, kasa önü sergileme yerleri, birçok ürün grubu arasında anlık kararları etkileyen bir rekabet alanıdır. Kârlılığı yüksek ürünler, mağazalara daha fazla marj bırakabildiği için bu sınırlı alanlar açısından daha avantajlı hale gelirler. Bu nedenle, sakız ve sigara gibi ürünler, kalem ve pil gibi ürünlerle rekabet etmek durumundadır.

Kulvar dışı rekabette dikkat edilmesi gereken bir diğer faktör, büyük sektörlerin pazarlama faaliyetlerinin bazı sektörleri önemli ölçüde şekillendirebilme potansiyelidir. Örneğin, bir zamanlar gazete satışlarını artırmak amacıyla çanak ve tabak gibi ürünlerin promosyon olarak kullanılması, bu sektörlerdeki üreticilerin pazarlarının uzun bir süre durgunlaşmasına yol açmıştır.

Bu sebeple, rekabet analizleri yapılırken yalnızca rakipler ve değer zincirindeki aktörler değil, aynı zamanda kulvar dışı aktörlerden kaynaklanabilecek riskler de dikkate alınmalıdır.