Dengeli Şirket Karnesi: Etkili Yönetim için Stratejik Bir Araç
Dengeli Şirket Karnesi, Harvard Business Review tarafından son 75 yılın en yenilikçi ve etkili yönetim uygulaması olarak öne çıkmaktadır. Ülkemizde henüz yeterince yaygınlaşmamış olmasına rağmen, uluslararası rekabet gücümüzü artırmak için yönetim anlayışındaki yenilikleri de yakından takip etmeliyiz.
Yöneticiler genellikle, ölçülmesi daha kolay ve var olan sistemleri takip ederek kararlar alıyor. Ancak, kurum performansını etkileyen daha karmaşık göstergelerin sistematik olarak izlenmemesi, geçmişte alınan kararların finansal verilere aşırı odaklanılmasına neden oluyor. Bu yaklaşım, geleceğe yönelik ihtiyaç duyulan önemli göstergeleri göz ardı etmemize yol açıyor.
Bir şirketin geleceğe hazırlanmasında en kritik unsur, rakiplerin ve çevrenin koşullarına uygun, özgün bir strateji geliştirmek ve bu stratejiyi etkin bir şekilde uygulamaktır. Fortune dergisinin bir araştırması, stratejilerin etkin uygulanma oranının %10’un altında olduğunu göstermektedir. R. Kaplan ve D. Norton, bu bağlamda dört ana engel belirlemiştir: (i) Vizyon engeli – kurum hedeflerinin ve stratejinin çalışanlar tarafından yeterince anlaşılamaması; (ii) Operasyonel engel – yönetim sistemlerinin uzun vadeli yaklaşımlara sahip olmaması; (iii) Yönetim engeli – üst yönetimin stratejik düşünmeye yeterince zaman ayırmaması; (iv) İnsan engeli – insan kaynakları sisteminin strateji ile bağlantısının kurulmamış olması.
Bu engeller, şirketlerin performans göstergelerinin dört temel boyutta dengeli bir şekilde ele alınmasını zorunlu kılar: (i) Finansal boyut, (ii) Müşteri boyutu, (iii) Verimlilik boyutu, (iv) Öğrenme ve gelişim boyutu. Şirketlerin bu boyutlarda performans ölçütlerini belirlemek için şu sorulara yanıt bulmaları önerilmektedir: Hangi sayısal hedefler ortaklar tarafından başarılı kabul edilir? Müşterilerimiz tarafından nasıl algılanmalıyız? Hangi süreçlerimizde mükemmelliği hedeflemeliyiz? Vizyonumuza ulaşmak için nasıl bir öğrenme ve gelişme modeli oluşturmalıyız?
Dengeli Şirket Karnesi, her şirketin ihtiyaçlarına göre özgün bir şekilde geliştirilmesi gereken bir modeldir. Bu sistem, kurumun farklılık yaratmak için atması gereken adımlara odaklanmasını ve bu yöndeki gelişmeleri takip edebileceği ölçülebilir performans göstergelerinin belirlenmesini sağlar. Stratejik hedeflerin, süreç, ekip ve bireysel hedeflere indirilmesi, kurum içindeki sistematik yayılımı destekler ve yönetim aracının başarısını artırır.
Sonuç olarak, Dengeli Şirket Karnesi, kuruma özgü stratejilerin belirlenmesini ve somut adımlara ayrıştırılmasını sağlar. Bu sistem, kurum içinde iletişimi güçlendirir ve performans yönetiminin etkinliğini artırır. Dengeli Şirket Karnesi’nin, stratejinin tanımlanması ve hızlı uygulanması konusundaki başarısı, iş sonuçlarına olumlu yansımaları ile yönetim aracı olarak etkinliğini kanıtlar.