Kurumsal Kültür: Başarıya Giden Yolda Temel Unsurlar
Kurumsal kültür, bir organizasyonun nasıl işlediğini, hangi değerleri benimsediğini ve kararların nasıl alındığını belirleyen anlayış ve bu anlayışın oluştuğu ortamdır. Bu kültür, kurumun varlık sebebi, çevresel faktörlere ilişkin inançları, temel değerleri, normları ve uygulamaları ile şekillenir. Kurumsal kültürün önemli boyutları şu şekildedir: (i) Kurumun misyonu, vizyonu ve değerleri, (ii) Organizasyon yapısı, (iii) Yetki, sorumluluk ve güç dağılımı, (iv) Kontrol mekanizmaları, (v) Semboller, (vi) Yerleşmiş uygulamalar ve (vii) Efsaneleşmiş hikayeler.
Örneğin, bir kuruluşun temel misyonuna aykırı işlere kapalı olması, Jack Welch’in yüksek performansa rağmen değerlerine uymayanları GE’den uzaklaştırması ya da yöneticinin kimin nerede çalıştığına dair sembollerin ve alışkanlıkların etkisi, kurumsal kültürü oluşturan unsurlardır.
Farklı yönetim yaklaşımları, kurumların başarıya ulaşmasında etkili olabilir. Ancak, bu yaklaşımların organizasyonun hedefleriyle ve diğer boyutlarla tutarlı olması önemlidir. Örneğin, askeri alandaki başarı, kararların kritik öneme sahip olduğu bir yapıya dayanırken, yaratıcı bir moda tasarım şirketinde farklı bir yönetim anlayışı benimsenmelidir. Yönetim anlayışını belirleyen boyutları incelemek, bir kuruluş için en uygun tercihleri belirlemede yardımcı olur.
Yönetim anlayışını şekillendiren ilk boyut, stratejik yön belirlemedir. Bu konuda üç temel yaklaşım görülmektedir: (i) Vizyoner liderlik: insanları motive eden bir vizyon geliştiren liderler, bu vizyonu kuruma benimseterek başarılı olurlar. (ii) Emir-komuta zinciri liderliği: detayların yukarıdan belirlendiği, kararların merkeziyetçi bir şekilde alındığı organizasyonlardır. (iii) Katılımcı liderlik: bilgilerin aşağıdan yukarıya doğru aktarıldığı ve çalışanların yetkilendirildiği bir yaklaşımdır.
İkinci boyut, kurumsal değerlerdir. Bu boyutta dört ana seçenek bulunmaktadır: (i) Girişimcilik ve yenilikçilik, (ii) Takım çalışması, (iii) Rekabetçilik ve (iv) Disiplin ile operasyonel mükemmeliyet.
Üçüncü boyut, kontrol ve hesap verme anlayışıdır. Burada üç ana yaklaşım mevcuttur: (i) İnsan odaklı, (ii) Finansal sonuç odaklı ve (iii) Operasyonel sonuç odaklı.
Dördüncü boyut, yetkinliklerin geliştirilme yöntemleridir. Burada dört ana yaklaşım vardır: (i) Süreç odaklı entelektüel sermaye, (ii) İçeriden geliştirme, (iii) En iyileri kazanma ve (iv) Kiralama ya da taşeron kullanma.
Beşinci boyut ise ilişkiler yönetimidir. Bu boyutta, (i) Müşteri ilişkileri, (ii) Rekabet odaklılık, (iii) İş ortaklarıyla ilişkiler ve (iv) Düzenleyici kurumlarla olan ilişkiler ön plandadır.
Kurumlar, hedefleri ve stratejileri doğrultusunda en uygun yönetim anlayışını seçtiklerinde daha tutarlı seçimler yaparak uygulama etkinliğini artırabilirler.