Muhasebe Defterleri ve İşletme Yönetimi
Şirketlerin Tutması Gereken Ticari Defterler
Ticari Defter Nedir?
Ticari defterler, işletmelerin mali durumunu, borç ve alacaklarını, harcamalarını ve alınan kararları kaydetmek amacıyla tutulan belgelerdir. Bu defterler, işletmenin faaliyetlerinin düzenli bir şekilde izlenmesi ve incelenmesi için büyük öneme sahiptir.
1. Yevmiye Defteri
Yevmiye defteri, muhasebe kayıtlarının kaydedildiği en temel defterdir. Tüm işlemler burada ayrıntılı olarak yer alır ve vergi denetimlerinde sıklıkla incelenir. Genellikle A4 formatında olup, 100 sayfa ve katları şeklinde düzenlenir.
2. Defteri Kebir
Defteri Kebir, yevmiye defterinde yer alan tüm kayıtları hesap bazında gruplandırarak gösterir. Yani, bu defter hesapların genel durumunu daha derli toplu bir şekilde sunar. Yine A4 formatında ve 100 sayfa düzenindedir.
3. Envanter Defteri
Envanter defteri, işletmenin sahip olduğu tüm varlıkların kaydedildiği bir defterdir. Stoklar, demirbaşlar ve çek dökümleri gibi unsurlar burada bulunur. Sayfa sayısı 20 ile 80 arasında değişir.
4. Ortaklar Pay Defteri
Bu defterde, şirket ortaklarının hisse oranları, hisse alım satımları ve sermaye artışları kaydedilir. Tarih, açıklama ve mümkünse ilgili ortağın imzası ile işlenir.
5. Yönetim Kurulu Karar Defteri
Yönetim Kurulu kararlarının kaydedildiği bu defter, alınan kararların yazılı hale getirilmesi açısından önemlidir. Kanunen zorunlu olmasa da, bu defterin tutulması tavsiye edilir.
6. Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
Şirket ortaklarının yıllık toplantılarına dair bilgilerin kaydedildiği defterdir. Toplantı tarihleri, gündem ve alınan kararlar burada yer alır.
7. Damga Vergisi Defteri
Şirketin yaptığı sözleşmeler üzerinden hesaplanan damga vergisi bu deftere işlenir. Ay sonlarında bu tutarlar vergi dairesine ödenir.
8. Diğer Resmi Defter Türleri
Ayrıca bazı özel defterler de bulunmaktadır, ancak bunlar genellikle A.Ş. veya Ltd. Şti. olmayanlar için geçerlidir. Örnekler arasında çiftçi işletme defteri ve serbest meslek kazanç defteri bulunur.
Defter Saklama Süresi
Ticaret Kanunu’na göre tutulması gereken defterler 10 yıl, Vergi Kanunları’na göre ise 5 yıl saklanmalıdır. Resmi defterleri 10 yıldan önce imha etmemek önemlidir.