Gelir artırmanın en önemli yollarından biri, maliyetleri düşürmektir. Özel bir ürün ya da hizmet sunmayan birçok firma, piyasa şartlarının belirlediği fiyatlar doğrultusunda satış yapar. Serbest piyasa ekonomisinin verimli çalışmasının ardındaki temel fikir ise şirketlerin ve müşterilerin birçok alternatif arasından bağımsız kararlar verebilmeleridir. Bu sebeple, maliyetlerini kontrol altına alabilen ve rakiplerine göre daha fazla azaltan firmalar rekabet avantajı sağlar. Özellikle son ekonomik kriz döneminde düşen talep nedeniyle, maliyet yönetimi şirketler için en önemli önceliklerden biri haline gelmiştir.

Maliyetleri düşürmek isteyen firmalar, genişleme dönemlerinde göz ardı ettikleri konulara yöneldiler. En büyük kazançlar genellikle operasyonları birleştirerek, maliyetli ve verimsiz üretim merkezlerini kapatarak ve daha verimli olan tesislerin üretim kapasitesini artırarak sağlanır. Ayrıca, katma değer yaratmayan süreçlerin yeniden yapılandırılması, personel maliyetleri başta olmak üzere çeşitli masrafların azaltılmasını sağlar. İş süreçlerinin yeniden tasarlanması bazen ek yatırımlar gerektirse de, bu yatırımların geri dönüşü genellikle oldukça hızlıdır.

Maliyet kontrolünün bir diğer önemli boyutu, müşteri segmentasyonudur. Her müşteri grubuna sadece ihtiyaç duydukları özellikleri sunmak, herkese aynı değeri sunmaktan daha düşük maliyetlerle sonuçlanabilir.

Ancak, müşteri segmentlerine yönelik ürün ve hizmet çeşitliliği sağlanırken dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur ise karmaşıklıktır. Karmaşıklık genellikle maliyet anlamına gelir ve getirisiz karmaşıklık, kârlı ürünlerin üzerine ek bir yük oluşturur ve şirketi zor duruma sokabilir.

Karmaşıklık birçok faktörle artabilir. Örneğin, aynı ürünü farklı boyutlarda üretmek (farklı bedenlerde kıyafet üretmek gibi), aynı tasarımı farklı malzemelerle üretmek (aynı modelin farklı kumaşlarla üretilmesi gibi), veya farklı paket boyutları sunmak (süt ürünlerini farklı boyutlarda satmak gibi) karmaşıklığı artırır.

Her ne kadar farklı müşteri gruplarına hitap etmek için ürün çeşitliliği gerekse de, aşırı çeşitlilik yönetilemez hale gelebilir ve süreçlerin verimliliğini azaltabilir. Bu sebeple, dönem dönem ürün portföyünün gözden geçirilmesi ve gereksiz çeşitliliğin ortadan kaldırılması önemlidir.

Fazla çeşitlilik, kurum içi süreçlerde olduğu kadar değer zinciri boyunca da maliyetlerin artmasına yol açar. Örneğin, ürün çeşitliliği artırıldığında daha fazla ar-ge, reklam, ve stok maliyetleri oluşur. Ürün çeşitliliği arttıkça, dağıtım kanallarında ve stok yönetiminde de zorluklar artar.

Karmaşıklık kontrol altına alınmalı ve mümkünse müşteriyle buluşma noktasına kadar geciktirilmelidir. Bu sayede, karmaşıklığın tüm üretim ve değer zinciri boyunca taşınması engellenmiş olur.

Karmaşıklığı kontrol etmenin en etkili yollarından biri, sistemleri basitleştirmek ve bilgiyi etkin bir şekilde tüm değer zincirine yaymaktır. Aynı zamanda sistem tasarımında yalın bir yaklaşım benimsemek, karmaşıklığın yönetimini kolaylaştırır ve rekabet avantajı sağlar. Bu sebeple, karmaşıklık stratejik bir rekabet unsuru olarak iyi yönetilmelidir.

Genel giderler, üretim hacminden bağımsız olarak birçok maliyeti beraberinde getirir. Lojistik, pazarlama, mali denetim ve seyahat giderleri gibi kalemler de maliyetleri etkileyen faktörlerdir. Kriz dönemlerinde bu maliyetlerin birim fiyatlara etkisi daha da artar, bu yüzden bu giderlerin de düzenli olarak kontrol altında tutulması gerekir. Ancak, birçok şirket bu tip genel giderleri kısa vadeli olarak ele alır, çünkü bu giderler genellikle birden fazla departman tarafından oluşturulur ve bu süreçte uzmanlaşmak zordur.

Sonuç olarak, maliyet yönetimi stratejik bir öncelik olarak ele alınmalı, maliyetlerin kök nedenleri tasarım aşamasında kontrol altına alınmalıdır. Bu süreçte en iyi uygulamalarla sürekli kıyaslama yapmak ve performansı izlemek, etkin maliyet yönetimi için kritik önemdedir.