Vergi mükellefi, devlete vergi yükümlülüğü bulunan gerçek veya tüzel kişileri tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

Vergi mükellefleri, devletin sağladığı hizmetlerden faydalanan ve belirli bir oranda vergi ödemesi gereken bireyler veya ticari kuruluşlardır. Ülkemizde, tüm gerçek ve tüzel kişilere (şirketlere) özel bir vergi numarası verilmektedir.

Vergi Mükellefi Kimdir?

"Vergi mükellefi ne demektir?" sorusunun ardından, "kimler vergi mükellefi sayılır?" sorusuna değinmek gerekir.

Kanunlar tarafından vergi yükümlülüğü getirilen her birey mükellef olarak kabul edilir. Bir kişinin vergi mükellefi olabilmesi için, vergiye tabi bir olayın o kişinin şahsında gerçekleşmesi gerekmektedir. Örneğin, bir şirketin ürün satışı sonucu elde ettiği gelir, vergiye tabi bir olaydır.

Gerçek ve Tüzel Kişiler İçin Mükellefiyet

Gerçek veya tüzel kişilerin vergi mükellefi olup olmadığını öğrenmek için iki yöntem bulunmaktadır: İnternet Vergi Dairesi aracılığıyla kişisel mükellefiyet bilgileri kontrol edilebilir ya da ilgili vergi daireleri ile iletişime geçilerek öğrenilebilir. Vergi numarası sorgulama işlemleri de İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden kolaylıkla yapılabilir.

Kurumlar Vergisine Tabi Olan Kuruluşlar

Sermaye şirketleri (anonim ve limited şirketler), kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş ortaklıkları, kurumlar vergisine tabidir.

Tam ve Dar Mükellefiyet Nedir?

Tam mükellefiyet, Türkiye merkezli kuruluşların, elde ettikleri tüm kazançları üzerinden vergilendirildiği durumdur.

Dar mükellefiyet ise, Türkiye'de merkezleri bulunmayan kuruluşların sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirildiği bir durumu ifade eder.

Gelir Vergisi Beyannamesi Hakkında

Gelir vergisi beyannamesi, mükelleflerin gelirlerini gösteren ve vergi miktarının hesaplanabilmesi için gereken belgedir. Vergi daireleri, bu vergi miktarını hesaplama işlemlerini gerçekleştirir.

Beyanname Nereye Verilir?

Bütün beyannameler, mükelleflerin bağlı oldukları vergi dairelerine verilmelidir. Hazır Beyan Sistemi sayesinde beyannameler web üzerinden veya mobil uygulama ile de gönderilebilir. Ancak ticari, zirai ve serbest meslek kazancı elde eden mükellefler, bu sistemden faydalanamazlar. E-ticaret vergi mükelleflerinin beyannamelerini vergi dairelerine şahsen vermeleri gerekmektedir.

Vergi Mükellefi Olma Süreci

Vergi mükellefi olmak için, vergi dairesine şahsen verilecek bir işe başlama dilekçesiyle işlem başlatılabilir ya da interaktif vergi dairesi üzerinden bu süreç tamamlanabilir. Bu aşamadan sonra vergi dairesi, mükellefin iş yerinde yoklama yapar ve iş yerinin gerçek bir adres olduğuna dair denetim gerçekleştirir. Genellikle mali müşavirler, bireysel veya kurumsal müşterileri adına bu işlemleri yürütmektedir.

E-Ticaret Vergi Mükellefi Olma Süreci

Ülkemizde, internetten ürün satışı yapabilmek için satılan ürünlerin vergilerinin ödenmesi gerekmektedir. Bu nedenle, e-ticaret faaliyetinde bulunacak kişilerin şirket kurması ve dolayısıyla vergi mükellefi olmaları gerekmektedir.

Vergi Mükellefi Olmak için Satış Miktarı

Vergi mükellefi olabilmek için belirli bir asgari satış miktarı gerekmemektedir. Ancak yapılan satışlar, mükellefiyet sınıfını (gerçek usul veya basit usul gibi) belirlemek için kullanılabilir.

Vergiden Muaf Olma Durumu

Yasal düzenlemelere göre, destek ve teşviklerden yararlanan kişilerin vergi muafiyeti olabilmektedir. Ayrıca, belirli küçük sanat erbabı kişilerin de vergiden muaf olması mümkündür.

Mükellefiyetin Sonlandırılması

Mükellefiyet, vergi dairesine verilecek bir iş sonlandırma dilekçesi ile veya interaktif vergi dairesi üzerinden yapılabilir.