Şirketlerin geleceğe yönelik hazırlık yapmalarındaki en kritik unsurlardan biri, stratejik risklerin tanımlanmasıdır. Tanımlanmamış riskler ölçülemez ve yönetilemez; bu nedenle, stratejik risklerin bilinmesi, onları etkili bir şekilde yönetebilmenin ilk adımıdır.

Stratejik riskler, yedi temel boyutta incelenebilir: (i) Proje riski, (ii) Müşteri riski, (iii) Değişim yönetimi riski, (iv) Rakip riski, (v) Marka değerine ilişkin riskler, (vi) Endüstri yapısına ilişkin riskler ve (vii) Durgunluk riski.

Şirketler, çeşitli projeler aracılığıyla geleceğe hazırlık yaparlar. Bu projeler başarılı olabileceği gibi, başarısızlıkla da sonuçlanabilir. Projelerin stratejik önemi değişkenlik gösterir; bazı başarısızlıklar kritik olmayabilirken, büyük bir şirket birleşmesinin başarısızlığı, gelecekte ciddi tehlikeler doğurabilir. Örneğin, yeni iş geliştirme projelerinde başarısızlık riski daha yüksektir, ancak bu durum genellikle şirketin genel geleceği için daha az tehlike taşır. Öte yandan, bir büyük birleşmenin başarısızlığı ciddi sonuçlar doğurabilir. Şirketin iş süreçlerini yenileme çabalarında ise orta derecede riskler söz konusu olabilir.

Müşteri riski, anahtar müşterilerin pazarlık güçlerinin artması, sınırlı müşteri sayısı ve müşterilerin taleplerinin değişmesi gibi durumlarla kendini gösterir. Şirketlerin bu riskleri önceden belirleyip tedbir almaları, maliyetlerini azaltmalarına yardımcı olur.

Değişim yönetimi riskleri, mevcut üretim teknolojilerinin geride kalması, ürün portföyünün zamanında yenilenememesi ve iş modelinin güncelliğini kaybetmesi gibi faktörler içerir.

Rakip riskleri arasında piyasa payı kaybı, sektöre yeni oyuncuların katılması ve farklılaşma alanlarının azalması yer alır. Ayrıca, marka değerinin zamanla düşmesi ve olumsuz olayların marka imajına zarar vermesi de önemli risklerdir.

Endüstri yapısındaki dalgalanmalar, tedarikçi pazarlık gücünün artması ve marjların düşmesi gibi riskler, sektördeki tüm şirketleri etkileyebilir. Aynı zamanda, ekonomik durgunluk ve yeterli ürün portföyünün olmaması gibi faktörler de birçok sektörü etkileyen risklerdir.

Risk yönetimi için, öncelikle risklerin tanınması, değerlendirilmesi ve tedbirlerin planlanması gerekmektedir. Ayrıca, risk takip sistemlerinin kurulması ve riskleri önleyici yatırımların yapılması kritik öneme sahiptir.

Başarılı bir risk yönetimi uygulayan şirketler, sağlıklı bir kurumsal yönetim yapısına sahip olurlar. Bu şirketler, girişimcilik özelliklerini kaybetmeden bilinçli riskler alabilir, paydaşlarıyla güvenilir bir iletişim kurarak kurumsal itibarlarını artırabilirler. Böylece, stratejik hedeflere odaklanarak uzun vadeli değer yaratma potansiyellerini korurlar.

Sonuç olarak, şirketlerin stratejik riskleri tanımlayıp yönetmesi, onların rekabetçi avantajlarını sürdürmeleri ve yeni stratejik girişimlerine odaklanmalarını sağlamaktadır. Bu süreç, ekonomik zorlukların üstesinden gelmelerine ve sürdürülebilir büyüme sağlamalarına yardımcı olur.