Kurumlar, farklı yönetim stilleri ile başarıya ulaşabilirler. Önemli olan, seçilen yönetim tarzının kurumun hedefleri ve tanımlayıcı boyutlarla tutarlı olmasıdır. Örneğin, askerlikte kararların binlerce hayatı etkileyebildiği ve uygulama hızının kritik olduğu durumlarda benimsenen yönetim stili, yaratıcılığın ön planda olduğu bir moda tasarım şirketindeki başarıyı sağlayacak yönetim tarzından farklılık gösterir. Bu bağlamda, yönetim tarzını belirleyen temel boyutlardaki farklı seçimleri incelemek, bir kurum için en uygun tercihleri belirlemeye yardımcı olur.

Yönetim Tarzını Belirleyen Boyutlar

1. Stratejik Yön Belirleme: Yönetim tarzının ilk boyutu stratejik yön belirlemeyle ilgilidir. Üç ana yaklaşım gözlemlenir:

   • Vizyoner Liderlik: İnsanlara heyecan veren bir vizyon oluşturarak kuruma sahiplenme sağlanır. Bu yaklaşım genellikle ‘babacan’ liderler tarafından benimsenir.
   • Emir-Komuta Zinciri Liderliği: Uygulama detaylarının yukarıdan belirlendiği, kararların büyük kaynaklar gerektirdiği ve plana uyulmasının kritik olduğu durumlarda etkilidir. Bu bağlamda liderler genellikle ‘otoriter’ olarak tanımlanır.
   • Katılımcı Liderlik: Aşağıdan gelen bilgilerle yönlendirilme temel alınarak, çalışanların yetkilendirilmesi ve katılımı teşvik edilir.

2. Kurum Kültürü ve Değerler: İkinci boyut, kurum kültürü ve değerleridir. Dört temel seçenek bulunmaktadır:

   • Girişimcilik ve Yenilikçilik: İnisiyatif alma ve yaratıcılığın özendirilmesi. 3M gibi şirketler bu kültürü benimser.
   • Takım Çalışması: Açıklık, güven ve iş birliğine odaklanma.
   • Rekabetçilik: Yüksek stres ve her çalışanın birbirinden daha iyisini yapma çabası.
   • Disiplin ve Operasyonel Mükemmellik: Kalite yöntemleri ve sürekli iyileştirmeye odaklanma.

3. Kontrol ve Hesap Verme Anlayışı: Üçüncü boyut, kontrol anlayışıdır. Üç temel yaklaşım vardır:

   • İnsan Odaklı: Etik kuralların ve profesyonel standartların ön planda olduğu bir anlayış.
   • Finansal Sonuç Odaklı: İş sonuçlarının önemli olduğu ve rekabetçi anlayışın vurgulandığı bir yaklaşım.
   • Operasyonel Sonuçlar Odaklı: Anahtar performans göstergeleri ve süreç analizi ön plana çıkar.

4. Yetkinlik Geliştirme Yöntemleri: Dördüncü boyut, yetkinlik geliştirme yöntemidir. Dört temel yaklaşım içerir:

   • Süreç Odaklı: Kurumsal sistemlerin yetkinliklerinin ön planda olması.
   • İçeriden Geliştirme: Çalışan bağlılığını ön planda tutan ve eğitime odaklanan bir yaklaşım.
   • En İyileri Kazandırma: Piyasayı takip ederek en başarılı çalışanları şirkete kazandırma.
   • Kiralama veya Taşeron Kullanma: Basit işler için değil, önemli konularda da yetenek yönetimine odaklanma.

5. İlişkiler Yönetimi: Beşinci boyut, ilişkilerin yönetimidir. Dört temel ilişki türü bulunmaktadır:

   • Müşteri ve Kanal İlişkileri: Uzun vadeli ilişkiler ve sürekli dinleme önemlidir.
   • Rekabet Odaklı Yaklaşım: Pazar payı ve rekabet taktikleri önemli hale gelir.
   • İş Ortaklarıyla İlişkiler: Lisans ile üretim yapan ve farklı pazarlama ağları olan kurumlarda önceliklidir.
   • Düzenleyici İlişkiler: Enerji ve telekom gibi sektörlerde ön plana çıkar.

Sonuç

Kurumlar, kendileri için en uygun yönetim tarzını seçerken hedeflerini, stratejilerini ve içinde bulundukları şartları göz önünde bulundurduklarında daha tutarlı seçimler yapabilir ve uygulama etkinliğini artırabilirler.